تاریخچه معبد آناهیتای کرمانشاه
آنچه در تاریخچه معبد آناهیتا، یکی از جاذبه‌های گردشگری کرمانشاه آمده است، نشان می‌دهد که نخستین حفاری باستان شناسان بر روی این بنا در سال ۱۳۴۷ انجام گرفت که طبق تحقیقات اولیه، این بنای عظیم را مکانی برای پرستش الهه آناهیتا در دوره اشکانیان دانستند.
معبد آناھیتا در دوره ساسانیان ھم مورد استفاده بوده و بازسازی شده است. کاوش ھا نشان داده است که از آناهیتای عظیم در ادواری نظیر سلجوقیان، ایلخانی، صفویه و قاجار به منظورھای دیگری استفاده می‌شده و از ھر کدام از این ادوار تاریخی، اثری در معبد به جا مانده است. در نیمه اول قرن یکم بعد از میلاد مسیح، ایسیدور خاراکسی، جغرافیدان یونانی اولین کسی بود که معبد را در کتاب خود قید نمود و آن را معبد آرتمیس نامید. توضیحات مفصل راجع به تاریخچه معبد آناهیتا به وسیله یاقوت الحماوی در کتاب معجم البلدان در قرن سیزدھم نوشته شده است. ابودولاف، مورخ اسلامی که از کنگاور در قرن دھم میلادی دیدن نموده، معبد آناھیتای کرمانشاه را در تاریخ ھفت ناحیه خود توصیف نموده است: “من به قصرالصوص (کنگاور) رفتم، ساختمان قصر عجیب است، قصر برروی یک ایوان آجری با ارتفاع بیست پا، ساخته شده است. ھمچنین ایوانھا، عمارتھا و خزانه ھای زیبای دیگری ھم وجود دارد که با شکوه‌تر و جذابتر از ھمه قصرھایی است که تاکنون شنیده ایم. زیبایی و دکوراسیون قصر حقیقتا ھر بیننده‌ای را مسخ می‌نماید.
آنچه در تاریخچه معبد آناهیتا، یکی از جاذبه‌های گردشگری کرمانشاه آمده است، نشان می‌دهد که نخستین حفاری باستان شناسان بر روی این بنا در سال ۱۳۴۷ انجام گرفت که طبق تحقیقات اولیه، این بنای عظیم را مکانی برای پرستش الهه آناهیتا در دوره اشکانیان دانستند. در سال ١٣۵۴، کاوش ھای بعدی و پیدا شدن سنگ کنگره‌ای مشابه تاق گرا در سرپل ذھاب این نظریه را مطرح نمود که ممکن است این بنا باقی مانده یکی از کاخ ھای خسرو پرویز در دوره ساسانیان باشد که البته وجود شواھد دیگر به نظریه اول قوت بیشتری می‌بخشد! این معبد از دوران اشکانیان قابل احترام بوده و پادشاھان اشکانی در معبد آناھیتا تاج گذاری می‌کردند. معبد آناھیتا در دوره ساسانیان ھم مورد استفاده بوده و بازسازی شده است. کاوش ھا نشان داده است که از آناهیتای عظیم در ادواری نظیر سلجوقیان، ایلخانی، صفویه و قاجار به منظورھای دیگری استفاده می‌شده و از ھر کدام از این ادوار تاریخی، اثری در معبد به جا مانده است. در نیمه اول قرن یکم بعد از میلاد مسیح، ایسیدور خاراکسی، جغرافیدان یونانی اولین کسی بود که معبد را در کتاب خود قید نمود و آن را معبد آرتمیس نامید. توضیحات مفصل راجع به تاریخچه معبد آناهیتا به وسیله یاقوت الحماوی در کتاب معجم البلدان در قرن سیزدھم نوشته شده است. ابودولاف، مورخ اسلامی که از کنگاور در قرن دھم میلادی دیدن نموده، معبد آناھیتای کرمانشاه را در تاریخ ھفت ناحیه خود توصیف نموده است: “من به قصرالصوص (کنگاور) رفتم، ساختمان قصر عجیب است، قصر برروی یک ایوان آجری با ارتفاع بیست پا، ساخته شده است. ھمچنین ایوانھا، عمارتھا و خزانه ھای زیبای دیگری ھم وجود دارد که با شکوه‌تر و جذابتر از ھمه قصرھایی است که تاکنون شنیده ایم. زیبایی و دکوراسیون قصر حقیقتا ھر بیننده‌ای را مسخ می‌نماید. در قرن نھم بعد از میلاد مسیح، محمد از طوس در کتاب عجایب المخلوق، کنگاور را اینگونه توصیف می‌کند: قصر (معبد) شھری است که کنگور نامیده می‌شود، زیرا ساختمان ھای عجیبی دارد که از سنگھای خیلی بزرگ غیر قابل تصوری ساخته شده که فقط خدا می‌داند چگونه و با چه قدرتی بر پا شده اند!
