گیاه سانسوریا شمشیری گیاهی بسیار محبوب است و مقاومت بی‌نظیر آن، این گیاه را به یک انتخاب عالی برای آپارتمان نشینان تبدیل کرده است. همه ما کم و بیش با خواص فوق العاده سانسوریا آشنایی داریم و می‌دانیم که بودن آن در خانه می‌تواند فواید زیادی برای سلامتی روح و جسم ما داشته باشد. اما درصد موثر بودن این خواص در زندگی ما چقدر است ؟! در این مقاله با ما همراه شوید تا با ویژگی های منحصر به فرد سانسوریا و اهمیت آنها در زندگی روزمره آشنا شوید.
گیاه سانسوریا شمشیری ( Sansevieria ) نام یک سرده از خانواده مارچوبه سانان و دارای برگ هایی ضخیم، باریک و سخت و در 3 رنگ ابلق، سبز و مهتابی است. سانسوریا گیاهی دائمی و همیشه سبز است که در فارسی به آن دراژا ( درازا، اشاره به دراز و بلند بودن برگها دارد ) می‌گویند. این گیاه دارای ساقه زیرزمینی است که برگها مستقیما از آن رشد می‌کنند. تعداد برگهای این گیاه و رنگ آنها روی قیمت گل سانسوریا تاثیر می‌گذارد و هرچه تعداد غلاف ها بیشتر باشد، قیمت گیاه بیشتر است. خرید سانسوریا به دلیل مقاومت بالا و نگهداری آسان این گیاه، به افراد مبتدی در زمینه گل و گیاه توصیه میشود.
گل سانسوریا از جمله گیاهان بسیار مقاوم است که با نام های سانسوریا شمشیری ، زبان مادر شوهر و … شناخته میشود. آسان بودن شرایط نگهداری سانسوریا و مقاوم بودن آن ، این گیاه را برای دفاتر اداری ، منزل و … بسیار مناسب کرده است. سانسوریا انواع زیادی دارد و هر کدام از آن ها زیبایی خاص خود را دارند. یکی از زیباترین انواع سانسوریا، گل سانسوریا ابلق است که ماندگاری بالایی دارد و با برگهای سبز و زرد زیبایی دکوراسیون را دو چندان میکند. با ما همراه شوید تا با شرایط نگهداری ، خاک مناسب سانسوریا و روش هرس آن آشنا شوید.
سانسوریا با نام انگلیسیSnake plant و نام گیاه شناسی Sansevieria trifasciata شناخته میشود و بومی منطقه گرمسیری آفریقای غربی است.
این گیاه همیشه سبز دارای برگهای بلندی است که ارتفاع آنها بسته به نوعشان از 15 سانتی متر تا 2 متر متغیر است. سانسوریا به ندرت در بهار گلهای سبز مایل به سفیدی تولید میکند که جنبه تزیینی ندارند و تنها بذر آنها برای پرورش این گیاه مورد استفاده قرار می‌گیرد.
سانسوریا انواع مختلفی دارد که همگی آنها نگهداری آسانی دارند و در لیست گیاهانی که نمی‌توانید آنها را به راحتی بکشید جای می‌گیرند !! این گیاه در تاریک ترین قسمت خانه یا گوشه ای پر نور به رشد خود ادامه می‌دهد و در یک گلدان کوچک و تنگ پاجوش های فراروانش را به شما هدیه می‌دهد.
شرایط نگهداری گیاه سانسوریا
همانطور که گفته شد سانسوریا برای افراد مبتدی یک گزینه عالی محسوب میشود چرا که کشتن آن غیر ممکن است. در ادامه با شرایط و نکات نگهداری این گیاه مقاوم بیشتر آشنا می‌شویم.
نور مناسب :
سانسوریا نسبت به نور حساسیت زیادی ندارد و نور غیر مستقیم را ترجیح می‌دهد. این گیاه به تاریکی و نور کم و یا نور زیاد و آفتاب مقاوم است و زنده می‌ماند. برای داشتن رشد بیشتر بهتر است آن را پشت پنجره آفتابگیر قرار دهید تا نور غیر مستقیم را دریافت کند.
خاک مناسب :
خاک سبک با زهکشی بالا برای این گیاه مناسب است و این گیاه در خاکهای شنی عملکرد خوبی خواهد داشت. همچنین خاک کاکتوس و یا ترکیب خاک برگ و خاک و کود آماده نیز انتخاب خوبی است.
آبیاری :
بگذارید خاک بین دو آبیاری کاملا خشک شود. در طول زمستان ، آبیاری را به دفعات ماهانه یا هر زمان که خاک در اثر لمس انگشت یا یک تکه چوب خشک شده باشد ، کاهش دهید.
نکته : مراقب باشید گیاه خود را بیش از حد آبیاری نکنید ، زیرا این امر باعث پوسیدگی ریشه و در نهایت از بین رفتن گیاه می شود. قبل از آبیاری مجدد مطمئن شوید که خاک خشک شده است. در ماه های گرم هر سه تا چهار هفته یکبار آب دهید.
دما و رطوبت :
سانسوریا شرایط دمایی گرم را ترجیح می دهد و اگر در معرض دمای زیر 10 درجه سانتی گراد قرار گیرد ، آسیب خواهد دید. درواقع این گیاه در هوای گرم رشد میکند و در شرایط بسیار سرد مبارزه میکند تا زنده بماند.
از قرار دادن سانسوریا در معرض وسایل گرمایشی و سرمایشی خودداری کنید. محدوده دمایی بین 21 تا 32 درجه سانتی گراد برای این گیاه بهترین بازه است.
کوددهی :
سانسوریا به کوددهی زیادی نیاز ندارد و می‌توانید در طول فصول رشد با با کود ملایم کاکتوس یا کود مایع فرمول یک (10-10-10 کود) آن را تغذیه کنید. توجه داشته باشید که از کود دادن به سانسوریا در فصل زمستان خودداری کنید.
گل دادن سانسوریا :
گیاه سانسوریا دارای گلی به رنگ سبز و سفید است که در بخش میانی گیاه می‌روید. گل سانسوریا بسیار معطر است اما جنبه تزیینی ندارد. زمان گلدهی آن در فصل پاییز است و برای متوقف نشدن رشد گیاه بهتر است ساقه گلدهنده را ببرید.
توصیه:
- اگر می‌خواهید از گلدان های لوکس و بزرگ استفاده نمایید، ابتدا گیاه را در یک گلدان کوچک و متناسب قرار دهید سپس در گلدان بزرگ تر بگذارید و اطراف گلدان بزرگ تر را با پوکه معدنی پر کنید.
آیا سانسوریا سمی است ؟!
تنها موردی که ممکن است شما را از داشتن سانسوریا منع کند، سمی بودن برگهای این گیاه است که آن هم تنها در صورت خورده شدن توسط حیوانات خانگی و یا کودکان ممکن است برای آنها ضرر داشته باشد و لمس برگها مشکی ایجاد نمی‌کند.
علائم مسمومیت
در صورت بلعیدن برگ سانسوریا توسط انسان ، ممکن است علائم کوتاه مدت از جمله درد دهان ، بزاق دهان و برخی حالت های تهوع در فرد ایجاد شود. در گربه ها و سگ ها ، بلعیدن برگ ها ممکن است باعث ترشح بزاق ، درد ، حالت تهوع ، استفراغ و اسهال شود.
با انواع سانسوریا آشنا شوید
سانسوریا پاکوتاه – Sansevieria trifasciata ‘Hahnii’ :
سانسوریا پاکوتاه در سه رنگ سبز، ابلق و مهتابی وجود دارد و به دلیل جثه کوچک برای دکوراسیون انواع میزها مورد استفاده قرار می‌گیرد.
سانسوریا ابلق – Sansevieria trifasciata ‘Laurentii’ :
سانسوریا ابلق دارای برگهای بلند و باریک به رنگ سبز است که نوار زرد رنگی در حاشیه آنها کشیده شده است. این نوع سانسوریا نسبت به بقیه نور بیشتری می‌خواهد تا برگها رنگ ابلق خود را از دست ندهند و زیبایی گیاه حفظ شود.
سانسوریا مهتابی – Sansevieria trifasciata ‘silver :
سانسوریا مهتابی دارای برگهای بی رنگ و پهن است و به دلیل خاص بودن رنگ برگها طرفداران زیادی دارد.
سانسوریا لوله ای – Sansevieria cylindrica :
این نوع سانسوریا دارای برگهای لوله ای شکل به رنگ سبز است که جالب ترین موضوع در مورد آنها پاجوش برگهاست که به شکل سانسوریا سبز شمشیری رشد میکند. رنگهای متنوع در قسمت بالایی سانسوریا لوله ای مصنوعی است و تنها جنبه تزیینی دارد و در آینده ممکن است برای گیاه مشکل ایجاد کند.
سانسوریا سبز Sansevieria trifascia ‘black – :
سانسوریا سبز مقاوم ترین نوع سانسوریاست که نگهداری آن از بقیه آسان تر است و برای افراد مبتدی در زمینه نگهداری گیاهان توصیه میشود.
سانسوریا گراسیلیس Sansevieria gracilis
سانسوریا گراسیلیس یکی از انواع سانسوریا میباشد که بسیار کوچک است که برگهای آن زیر ۴۵ سانت ارتفاع دارند. برگها در این گونه دارای نوارهای سبز و سفید میباشد گلهای آن در اواخر پاییز ظاهر می‌شوند و بصورت خوشه ای و خاکستری رنگ هستند. این سانسوریا نور نسبتا خوب و غیر مستقیم نیاز دارد و در صورت کمبود نور رنگ آنها سبز میشود
سانسوریا کانالیکولاتا Sansevieria canaliculata
برگ های این نوع تا حدود 110 متر هم میرسد و بصورت تکی یا دوتایی در دارای غلاف میباشد . سانسوریا کانالیکوتا بیشتر برای محیط هایی مناسب است که زیاد به سبزی دارد . برگهای برگها سبز کمرنگ ی کمی پیچ دار با 8 تا 10 شیار قدی می باشد . گلهای این گیاه در بهار میرویند و به شکل لوله ای و به رنگ سبز و سفید هستند. این نوع سانسوریا نور خوب غیر مستقیم را دوام دارد
سانسوریا پتنس Sansevieria patens
این نوع سانسوریا نور متوسط نیاز دارد.برگهای این گونه سبز پر رنگ با نوارهای سبز واضح میباشد و بصورت بوته ای رشد میکند. از طرفی برگها حالت گوشتی دارد و در وسط آن ها دارای شیار های طولی می‌باشند. گل سانسوریا پتنس به رنگ خاکستری و سفید میباشد . بلندی برگها در صورت فراهم بودن شرایط به ۱ متر هم میرسد.
سانسوریا فیشری Sansevieria fischeri
این نوع سانسوریا به نور زیاد و غیرمستقیم نیاز دارد. در توضیح این گیاه میتوان گفت چین خوردگی در لبه برگهاست. اندازه این گونه تا ارتفاع 40 سانتی متر هم میرسد گلهای این سانسوریا در تابستان می روید و به صورت خوشه‌ای ، سفید رنگ و لوله ای شکل هستند.
سانسوریا ماسونی یا باله نهنگی Sansevieria masoniana
سانسوریا ماسونی به باله کوسه یا نهنگ به نور نسبتا زیاد غیر مستقیم نیاز دارد در میان انواع سانسوریا در جهان ، سانسوریا ماسونی ظاهری شبیه سانسوریا پاکوتاه در حالت جمع دارد با این تفاوت که برگ ها پهن تر هستند برگها سبز رنگ با لکه‌های روشن هستند که تا ارتفاع 160 سانتی متر هم میرسد از ویژگیهای این گونه داشتنحاشیه بنفش میباشد که چون در زیر خاک قرار دارد دیده نمی‌شود.
سانسوریای کوتوله Sansevieria Ballyi
برگهای سانسوریا کوتوله نازک است و به خاط شکل کوچک خود به کوتوله معروف است از ویژگی های این نوع سانسوریا حاشیه برگ زرد میباشد و در فصل تابستان گل های خاکسری و سفید می روید
چرا سانسوریا ؟!
علاوه بر زیبایی ظاهری، سانسوریا سلامت روح و جسم شما را بهبود میبخشد. این گیاه در ابتدا به عنوان گیاهان آپارتمانی گرانبها و با ارزش در چین مورد کاشت و نگهداری قرار گرفت، زیرا اعتقاد مردم چین بر این بود که خدای آنها هشت فضایل خود اعم از عمر طولانی ، شکوفایی ، هوش ، زیبایی ، هنر ، شعر ، سلامتی و قدرت را به کسانی که این گیاه را پرورش می دهند اعطا میکند.
همچنین در سال 1989 ، سانسوریا توسط ناسا برای مطالعه در مورد چگونگی استفاده از گیاهان برای تصفیه هوا و مبارزه با “سندرم ساختمان بیمار” انتخاب شد و طبق مطالعات مشترک انجام شده توسط دانشگاه جورجیا و دانشگاه یونسی ، سانسوریا توانایی حذف فرمالدئید و بنزن از هوا را نیز دارد.
علاوه بر پاکیزه کردن هوا، سانسوریا قدرت اکسیژ سازی در شب را نیز دارد و به همین دلیل برای نگهداری در اتاق خواب بسیار مناسب است و خوابی راحت را به افراد هدیه می‌دهد.
همانطور که گفته شد سانسوریا گیاهی زیبا و بسیار مفید است که یکی از کاربردهای آن استفاده در نظریه فنگ شویی است. فنگ شویی یک نظریه چینی در مورد جذب و تولید انرژی مثبت با استفاده از دکوراسیون است که چینش گیاهان نقش موثری در آن ایفا میکند. سانسوریا یکی از گیاهان خوب در نظریه فنگ شویی است و جهت قرار گیری آن در منزل بسیار مهم است.
همچنین سانسوریا به دلیل رشد عمودی، سطح کمی را اشغال میکند و با توجه به مقاومت بالا می‌تواند برای مکان های پر رفت و آمد مانند شرکت ها، ادارت و موسسات انتخاب مناسبی باشد. سانسوریا گیاهی مقاوم به نور و آبیاری کم است و در واقع برای زندگی های پر مشغله‌ی امروز بسیار مناسب است.
علاوه بر نگهداری آسان، تکثیر سانسوریا نیز راحت است و تنها با استفاده از برگ و پاجوش به راحتی می‌توانید سانسوریای خود را افزایش داده و آن را هدیه دهید.
تکثیر گیاه سانسوریا
تکثیر سانسوریا روش های متفاوتی مانند قلمه برگ و جدا کردن پاجوش دارد. اگر علاقه دارید با نحوه ی پرورش و روش تکثیر سانسوریا آشنا شوید مقاله زیر را مطالعه کنید.
بیماری های سانسوریا
گیاهان موجودات زنده و طبیعی هستند، وجود لک بر روی آن ها به مقدار معقول، عادی بوده و نباید سخت گیری زیادی انجام دهیم،