نحوه تشکیل سایه و نیم سایه به زبان ساده را توضیح میدهیم :
درصورتی که منبع نور بزرگ باشد، علاوه بر سایه، نیم سایه هم تشکیل میگردد، به دلیل آنکه هر منبع نور گسترده ای دارای منابع نور نقطه ای می باشد.
سایه چگونه تشکیل می شود؟
سایه زمانی تشکیل می شود که جسم کدر در در برابر منبع یک چشمه نور قرار می گیرد. هنگامی که نور به جسم کدر می تابد و نور از آن رد نمی شود درپشت جسم کدر سایه تشکیل می شود.
بیشتر بخوانید :تجهیزات ضروری برای کویر نورد
کوچکترین زاویه بین مسیر نور، سطحی که سایه بر آن می افتد، بلندترین سایه را ایجاد می کند. درصورتی که جسم به منبع نور نزدیک باشد، سایه بزرگ است و چنانچه سطح خمیده باشد، انحراف های بیشتری وجود خواهد داشت.
انواع چشمه نور:
با توجه به ابعاد منبع نور و فاصله جسم تا آن، میتوان چشمه نور را به دو نوع تقسیم کرد:
1- چشمه نور نقطه ای:
به منبع اصلی نور مانند لامپ روشن، خورشید و شمع روشن چشمه نور گسترده می گویند.
بیشتر بخوانید :درباره کسوف وخسوف
2- چشمه نور گسترده:
درصورتی که منبع نور ما به اندازه یک روزنه کوچک باشد، به آن چشمه نور نقطه ای می گویند. به عنوان مثال درصورتی که در اتاق تاریک یک مقوا را جلوی یک لامپ قرار دهیم و نقطه ای در وسط مقوا ایجاد کنیم، روزنه ایجاد شده در حکم یک چشمه نور نقطه ای است که تنها از آن باریکه ای از نور خارج می شود.
اندازه سایه ها
اندازه سایه هر چیز بستگی به این دارد که نور از کدام سمت به آن بتابد:
۱ – درصورتی که نور از سمت راست یا چپ بتابد، اندازه سایه آن بلندتر از هنگامی است که نور از بالا بتابد.
۲ – درصورتی که نور از بالا بتابد، اندازه سایه آن کوتاهتر از هنگامی است که نور از سمت راست یا چپ می تابد.
تغییر سایه در طول روز
– اگر صبح باشد، سایه اجسام بلندتر از ظهر است.
– اگر ظهر باشد، سایه اجسام کوتاه تر از صبح و عصر است.
– اگر عصر باشد، سایه اجسام بلندتر از ظهر است.
نیم سایه چگونه تشکیل می شود؟
درصورتی که منبع نور بزرگ باشد، علاوه بر سایه، نیم سایه هم تشکیل میگردد، به دلیل آنکه هر منبع نور گسترده ای دارای منابع نور نقطه ای می باشد. در این شرایط قسمت مرکز سایه، به صورت یکنواخت تاریک شده و اطراف آن دارای روشنایی کمی است که به مرور با دور شدن از مرکز، روشنایی آن بیشتر می شود.
به طور مثال ستارگان آسمان به نسبت فاصله ای که از ما دارند را میتوان به عنوان منابع نقطه ای نور در نظر گرفت ولی زمانی که دو منبع در کنار یکدیگر باشند بعنوان یک منبع گسترده مطرح شده و تشکیل نیم سایه می دهند.