همهی ما دستکم یک بار در زندگی خود حالت تهوع را تجربه کردهایم. این احساس ناخوشایند در اثر عوامل مختلفی از جمله بارداری یا سفر کردن رخ میدهد. معمولا از داروهای ضدتهوع برای درمان حالت تهوع استفاده میشود. همانطور که میدانید، این داروها میتوانند باعث بعضی عوارض جانبی مثل احساس گیجی شوند. بنابراین بهترین کار این است که از روشهای خانگی برای برطرف کردن حالت تهوع استفاده کنید.
۱. زنجبیل بخورید
زنجبیل ادویهای است که مصرف آن با خواص زیادی برای سلامتی بدن ارتباط دارد. این ادویه داروی طبیعی مشهور برای حالت تهوع محسوب میشود. نحوهی اثرگذاری زنجبیل روی حالت تهوع مشخص نیست.
با این حال، محققان باور دارند ترکیبات موجود در این ادویه ممکن است مانند داروهای ضدتهوع عمل کنند. در حقیقت چندین مطالعه به این نتیجه رسیدهاند که زنجیل در کاهش حالت تهوع در موقعیتهای مختلف اثرگذار است.
برای مثال، مصرف زنجبیل ممکن است یک روش مؤثر برای کاهش حالت تهوع بارداری باشد. زنجبیل همچنین ممکن است در حالت تهوع بعد از شیمیدرمانی یا عمل جراحی مفید باشد.
حتی بعضی از مطالعات گزارش میکنند که این ادویه به اندازهی داروهای تجویزی اثربخش است و عوارض جانبی کمتری دارد. بر اساس مطالعات، مصرف حدود ۰٫۵ تا ۱٫۵ گرم ریشهی زنجبیل خشک شده در روز برای درمان حالت تهوع کافی خواهد بود.
استفاده از زنجبیل برای بیشتر افراد بدون خطر است. با این حال، اگر مستعد فشار خون پایین یا قند خون پایین هستید، همچنین از داروهای رقیقکنندهی خون استفاده میکنید، ممکن است نیاز شود مصرف زنجبیل را محدود کنید. بعضی از مطالعات بیخطر بودن مصرف زنجبیل در دوران بارداری را زیر سؤال بردهاند.
مطالعات محدودی روی زنجبیل انجام شده است؛ با این حال مطالعات انجام شده روی زنان باردار سالم نشان دادهاند که مصرف این ادویه با عوارض جانبی کمی همراه است. بنابراین بیشتر متخصصان مصرف زنجبیل طی بارداری را یک روش درمانی بیخطر و مؤثر برای حالت تهوع میدانند.
۲. رایحهدرمانی با نعناع را انجام دهید
رایحهدرمانی با نعناع یک روش عالی دیگر برای درمان حالت تهوع در سریعترین زمان ممکن است. یک مطالعه اثرات این روش درمانی را روی خانمهایی که تازه فارغ شده بودند، بررسی کرد.
نتایج این مطالعه نشان داد که خانمهایی که در معرض بوی نعناع بودند، نسبت به کسانی که داروهای ضدتهوع یا پلاسبو مصرف کردند، کاهش چشمگیر حالت تهوع را تجربه کردند. در یک مطالعهی دیگر نشان داده شد که رایحهدرمانی با نعناع در ۵۷ درصد از موارد برای کاهش حالت تهوع مفید بود.
همچنین نتایج یک مطالعهی دیگر نشان داد که استنشاق روغن نعناع هنگام شروع حالت تهوع، در ۴۴ درصد از موارد طی دو دقیقه به کاهش علائم کمک کرد. بعضی از شواهد نشان میدهند که نوشیدن یک فنجان چای نعناع ممکن است تأثیرات ضدتهوع مشابهی داشته باشد.
اگرچه مصرف چای نعناع اثرات جانبی خیلی کمی دارد، با این حال هیچ مطالعهای اثربخشی آن را در این زمینه تأیید نکرده است. مطالعات نتایج متناقضی را دربارهی مصرف روغن نعناع در شکل قرص نشان میدهند. بعضی از مطالعات عنوان میکنند که این روش مفید است، در حالی که سایر مطالعات چنین چیزی را نشان نمیدهند.
علاوه بر این، مطالعات کمی دربارهی بیخطر بودن هضم روغن نعناع وجود دارد. به همین دلیل به مطالعات بیشتری دربارهی قرص نعناع نیاز است تا بتوانیم بهطور قطعی در این زمینه نظر دهیم. با این وجود استشمام روغن نعناع بیخطر است و تقریبا روی نیمی از افراد جواب میدهد.
۳. طبسوزنی و فشاردرمانی را امتحان کنید
معمولا بهطور سنتی در چین از طبسوزنی و فشار درمانی یا طبفشاری برای تسکین فوری حالت تهوع و استفراغ استفاده میشود. در طبسوزنی، سوزنهای نازک وارد نواحی مشخصی از بدن میشوند. در فشاردرمانی هم بعضی قسمتهای بدن تحریک میشوند اما به جای سوزن از فشار استفاده میکنند.
هر دو روش فیبرهای عصبی را تحریک میکنند که وظیفهی انتقال سیگنالها را از مغز به نخاع شوکی به عهده دارند. باور بر این است که این سیگنالها میتوانند حالت تهوع را کاهش دهند.
برای مثال، بهتازگی دو بررسی انجام شده گزارش کردند که طبسوزنی و طبفشاری خطر ابتلا به حالت تهوع بعد از عمل جراحی را ۲۸ تا ۷۵ درصد کاهش میدهند. علاوه بر این، مطالعات نشان میدهند که هر دو روش درمانی ذکر شده در کاهش علائم حالت تهوع به اندازهی داروهای ضدتهوع تأثیرگذار هستند و هیچ عارضهی جانبی ندارند.
بهطور مشابه، دو بررسی دیگر گزارش کردند که فشار درمانی شدت حالت تهوع و احتمال ابتلا به این عارضه را بعد از شیمیدرمانی کاهش میدهد. بعضی شواهد هم نشان میدهند که طبسوزنی ممکن است حالت تهوع در دوران بارداری را کاهش دهند، اما به تحقیقات بیشتری در این زمینه نیاز است.
۴. از معجزهی لیموترش غافل نشوید
یک تکه لیموترش تازه ممکن است به کاهش حالت تهوع در خانمهای باردار کمک کند. در یک مطالعه، به یک گروه ۱۰۰ نفری از خانمهای باردار گفته شد به محض اینکه دچار حالت تهوع شدند، یا روغن اسانسی لیموترش یا روغن بادام را استنشاق کنند.
در پایان این مطالعهی ۴ روزه، نتایج نشان داد خانمهایی که روغن لیموترش استنشاق کرده بودند، نسبت به زنانی که از روغن بادام یا پلاسبو استفاده کردند، ۹ درصد کمتر دچار حالت تهوع شدند. مصرف یک تکه لیموترش ممکن است فواید مشابهی داشته باشد.
۵. نفس کشیدن خود را کنترل کنید
آرام و عمیق نفس کشیدن هم میتواند به درمان حالت تهوع در سریعترین زمان ممکن کمک کند. در یک مطالعه محققان تلاش کردند متوجه شوند رایحهدرمانی با کدام ترکیب در کاهش حالت تهوع بعد از عمل جراحی مفیدترین گزینه است. محققان به شرکتکنندگان آموزش دادند که بهآرامی از بینی نفس بکشند و هوا را از دهان بیرون دهند.
به شرکتکنندگان گفته شد این کار را سه بار انجام دهند. تمام شرکتکنندگان کاهش حالت تهوع را گزارش کردند. این تحقیق باعث شد محققان به این نتیجه برسند که تنفس کنترل شده ممکن است در تسکین این عارضه تأثیرگذار باشد.
در یک مطالعهی دیگر، محققان به این نتیجه رسیدند که رایحهدرمانی و تنفس کنترل شده هر دو به بهبود فوری حالت تهوع کمک میکنند. در این مطالعه نشان داده شد که تنفس کنترل شده باعث کاهش حالت تهوع در ۶۲ درصد از موارد شد.
الگوی تنفسی به کار برده شده در مطالعهی آخر به این صورت بود که از شرکتکنندگان خواسته شد تا سه شماره از بینی خود هوا را داخل بکشند، نفس خود را تا سه شماره نگه دارند و سپس تا سه شماره هوا را بیرون دهند.
۶. از بعضی ادویهها استفاده کنید
زنجبیل تنها ادویهی موجود برای درمان حالت تهوع نیست. استفاده از چند ادویهی دیگر هم برای تسکین این عارضه توصیه میشود. شواهد علمی تأثیرات مفید این ادویهها را در مبارزه با این عارضهی آزاردهنده تأیید کردهاند. در ادامه به بعضی از این ادویهها اشاره میکنیم.
- رازیانه: این ادویه ممکن است در کاهش علائم قاعدگی از جمله حالت تهوع مفید باشد و به خانمها کمک کند دوران قاعدگی کوتاهتری را تجربه کنند.
- دارچین: این ادویهی قهوهای رنگ ممکن است شدت حالت تهوع را طی دوران قاعدگی کاهش دهد.
- عصارهی زیره: ادویهی ذکر شده ممکن است علائمی مانند درد شکمی، حالت تهوع، یبوست و اسهال را در افراد مبتلا به سندرم التهابی روده (IBS) کاهش دهد.
اگرچه این سه نوع ادویه ممکن است در درمان حالت تهوع در بعضی از افراد مفید باشند، با این حال مطالعات کمی دربارهی اثربخشی آنها در این زمینه وجود دارد و به مطالعات بیشتری نیاز است.
همچنین توجه داشته باشید که در مطالعات بالا به شرکتکنندگان ۱۸۰ تا ۴۲۰ میلیگرم ادویه در روز داده میشد. مصرف این میزان ادویه در زندگی روزمره دشوار است.
۷. عضلات خود را ریلکس کنید
ریلکس کردن عضلات ممکن است در تسکین حالت تهوع مفید باشد. یک روشی که افراد برای بهبود این عارضه استفاده میکنند، «ریلکس کردن تدریجی عضلات» (PMR) است. در این تکنیک افراد باید طی یک سیکل مدوام، عضلات خود را شل و سفت کنند تا به آرامش جسمی و ذهنی دست پیدا کنند.
بهتازگی یک بررسی انجام شده به این نتیجه رسید که تکنیک ریلکس کردن تدریجی عضلات یک روش تأثیرگذار برای کاهش شدت حالت تهوع ناشی از شیمیدرمانی است. یک روش دیگر برای برطرف کردن تنش عضلانی، ماساژ دادن است.
در یک مطالعه، گروهی از افراد که تحت شیمیدرمانی بودند، طی جلسهی شیمیدرمانی در قسمت پایینی بازو یا پا ماساژ دریافت کردند. شرکتکنندگان در مقایسه با گروهی که ماساژ دریافت نکرده بودند، بعد از جلسهی شیمیدرمانی ۲۴ درصد کمتر دچار حالت تهوع شدند.
۸. مکملهای ویتامین B6 را مصرف کنید
مطالعات نشان میدهند که مصرف مکمل ویتامین ب ۶ بهطرز چشمگیری حالت تهوع صبگاهی را بهبود میبخشد.
به خانمهای باردار که داروهای ضدتهوع مصرف میکنند توصیه میشود مکمل ویتامین B6 مصرف کنند. چندین مطالعه گزارش کردهاند که ویتامین B6، که بهعنوان پیریدوکسین هم شناخته میشود، حالت تهوع طی دوران بارداری را بهطرز موفقیتآمیزی کاهش میدهد.
متخصصان به زنان باردار توصیه میکنند برای درمان حالت تهوع خفیف، مکملهای ویتامین B6 را مصرف کنند. مصرف ۲۰۰ میلیگرم ویتامین B6 در روز طی دوران بارداری معمولا بیخطر تلقی میشود و هیچ عارضهی جانبی را به دنبال ندارد. با این وجود توجه کنید که مطالعات زیادی در این زمینه انجام نشده است و بعضی مطالعات هیچ فایدهای را گزارش نکردهاند.
۹. بدنتان را هیدراته نگه دارید
آبرسانی به بدن در همهی مواقع اهمیت دارد. اگر حالت تهوع همراه با استفراغ است، باید با نوشیدن منظم آب بدنتان را هیدراته نگه دارید. خوردن غذاهای شور یا مصرف نوشیدنیهای قنددار و بدون گاز میتواند روش خوبی برای برگرداندن نمک و قند از دست رفتهی بدن از طریق حالت تهوع باشد.
۱۰. از خوردن غذاهای تند اجتناب کنید
خوردن غذاهای کمادویه میتواند به کاهش حالت تهوع کمک کند. غذاهای پرادویه و تند ممکن است معده را تحریک کنند. معمولا توصیه میشود اگر دچار حالت تهوع یا مسمومیت غذایی هستید، موز، برنج و نان تست بخورید.
۱۱. ورزش کنید
انجام ورزشهای ایروبیک و یوگا ممکن است بهطور ویژه در کاهش حالت تهوع در بعضی از افراد مفید باشد. هنگامی که حالت تهوع دارید، از انجام ورزشهای با شدت زیاد خودداری کنید.
۱۲. از مکمل آهن استفاده نکنید
خانمهای باردار که سطح آهن بدنشان در محدودهی طبیعی است، نباید در سه ماههی اول بارداری مکمل آهن مصرف کنند، چون این کار حالت تهوع را بدتر میکند.
۱۳. هنگام غذا خوردن مایعات ننوشید
نوشیدن هر نوع مایعات با غذا احساس سیری را افزایش میدهد که این موضوع ممکن است حالت تهوع را در بعضی از افراد بدتر کند.
۱۴. زیاد غذا نخورید
زمانی که حالت تهوع دارید، کمتر غذا بخورید. این کار ممکن است در کاهش علائم مفید باشد.