15 روش کلیدی برای کنترل استرس
۱. نه گفتن را یاد بگیرید
برای خود حد و حدود مشخصی داشته باشید و به آن پایبند بمانید. دایره‌ی ارتباطات و ارزش‌های خود را مرزبندی کنید. اما سخت‌گیری بی‌جا نداشته باشید. هر چند رعایت حدود خود و متقابلا دیگران، بسیار مهم است اما گاهی اوقات نیز جدیت بی‌مورد ضروری نیست. در واقع مرزبندی صحیح، برای ارزش‌های خود داشته باشید. هر جا که مغایرتی دیدید، صریحا نه بگویید و تا هر کجا که هنجارهای شما اجازه داد، نرمی و لطافت و انعطاف داشته باشید.
۲. از افرادی که موجب استرس شما می‌شوند، دوری کنید
وقتی معاشرت با کسی شما را آزار می‌دهد و برای‌تان استرس ایجاد می‌کند، لزومی ندارد که ارتباط‌تان را با او ادامه دهید. این زندگی شماست و هدر دادن لحظه‌های آن اصلا و به هیچ‌وجه جایز نیست. اگر به دلیل ملاحظات خویشاوندی یا اجبارهایی از این دست، این فرد از زندگی‌تان حذف‌ناشدنی است، هیچ ایرادی ندارد. نگران نباشید، سعی کنید معاشرت‌تان را با او محدود کنید یا بهترین کار ممکن را انجام بدهید؛ او را نادیده بگیرید و به حرف‌هایش اهمیت ندهید.
۳. کنترل محیط را به دست بگیرید
اگر اخبار شبانگاهی شما را آزرده می‌کند، در موقع استراحت تلویزیون را خاموش کنید. اگر ترافیک باعث تنش و عصبی‌شدن‌تان می‌شود، مسیر یا زمان رفت‌و‌آمدتان را تغییر دهید. مشکل هر چه که هست، سعی کنید راهی بیابید و اوضاع را کنترل کنید.
۴. برنامه‌های اضافی را حذف کنید
فهرستی از مسئولیت‌ها، برنامه‌ها و وظایف خود تهیه کنید و کارهای غیرضروری که فرصت انجام‌شان را ندارید از فهرست حذف کنید. معمولا برنامه‌های نصف‌و‌نیمه و نه‌چندان مهم که فرصتی برای انجام‌شان ندارید، موجب استرس مخفی و فرسایشی می‌شوند. با حذف آنها خودتان را راحت کنید.
اگر نمی‌توانید از موقعیت‌های استرس‌زا دوری کنید، سعی کنید آنها را تغییر دهید. مثلا شیوه‌ی ارتباطات روزانه‌ی خود را عوض کنید.
۵. احساسات‌تان را نشان دهید
اگر چیزی یا کسی آزارتان می‌دهد، صریح باشید و به شکلی محترمانه این مسئله را بروز دهید. فرض کنید امتحان دارید و هم‌اتاقی پرحرف‌تان مدام وقت شما را می‌گیرد، خیلی راحت و مؤدبانه به او بگویید که وقت ندارید. اگر احساسات خود را نشان ندهیم و آنها را بازگو نکنیم، نفرت و عقده در ما نهادینه می‌شود و هیچ‌گاه درنمی‌یابیم که چگونه استرس را از بین ببریم.
۶. سازگار باشید
انتقادات را بپذیرید. همان‌طور که شما از بعضی از رفتارهای دیگران آزرده می‌شوید، در شما هم رفتارهایی وجود دارد که دیگران را آزار می‌دهد. این مسئله کاملا طبیعی است. برای تغییر، اقدام کنید و از نقد شدن نترسید. وقتی شما گامی برمی‌دارید، دیگران هم نقد شما را بهتر و آسان‌تر قبول می‌کنند.
۷. برنامه‌ای متعادل داشته باشید
کار بدون تفریح و استراحت، تعادل را از زندگی بیرون می‌کند. میان زندگی کاری و شخصی و فعالیت‌های اجتماعی خود تعادل ایجاد کنید. باید برای هر بخش از زندگی خود برنامه و زمان مشخصی اختصاص بدهید. مسئولیت‌های کاری، ارتباطات خانوادگی، خلوت کردن با خود و… همه به یک اندازه مهم هستند.
اگر نمی‌توانید موانع و عوامل استرس را از بین ببرید، سعی کنید خودتان را تغییر دهید و انعطاف داشته باشید. خودتان را با شرایط تطبیق داده و نگرش‌ها و انتظارات خود را تغییر بدهید.
۸. نگاه‌تان را تغییر بدهید
با دیدگاهی مثبت به موقعیت‌های استرس‌زا نگاه کنید. به قول معروف نیمه‌ی پر لیوان را ببینید. با این کار، توان کنترل اوضاع در شما بیشتر می‌شود. مثلا وقتی در یک ترافیک سنگین اسیر می‌شوید، به جای عصبی شدن و غر زدن، به موسیقی مورد علاقه‌تان گوش بدهید یا تلفنی با کسانی که دوست‌شان دارید صحبت کنید. البته اگر در خودرو تنها هستید. چون در وسایل نقلیه عمومی این حرکت خود عاملی برای ایجاد استرس و ناراحتی دیگران را فراهم می‌کند.
۹. به چشم‌انداز بلندمدت توجه کنید
وقتی دچار وضعیتی استرس‌زا هستیم و مدام از خود می‌پرسیم که چه کنیم و چگونه استرس را از بین ببریم، توجه به وضعیت آینده بسیار راهگشا خواهد بود. باید از خود بپرسیم: «این مسئله که الان من رو این‌طور آزرده و نگران کرده، ماه یا سال بعد یا حتی همین هفته‌ی بعد چه تأثیری روی زندگی من داره؟ واقعا ارزش این همه ناراحتی رو داره؟» اگر پاسخ منفی است، زمان و انرژی را باید ذخیره کنیم چون هیچ چیز در این دنیای فانی، دائمی و همیشگی نیست.
۱۰. مواظب استانداردهای خود باشید
استانداردها و معیارهایتان را بررسی کنید. کمال‌گرایی را کنار بگذارید. همیشه اول بودن و بهترین بودن فشار زیادی بر ما وارد می‌کند و یکی از عوامل اصلی استرس است. چه لزومی دارد که همیشه نفر اول تمام مسابقات باشیم؟ گاهی اوقات قناعت به «خوب بودن» کافی است و آرامش بیشتری به همراه دارد.
۱۱. حق‌شناسی را تمرین کنید
وقتی استرس شما را تحت فشار قرار می‌دهد و زندگی‌تان تیره و تار می‌شود، بدخلق و لجباز می‌شوید. سعی کنید به نقاط قوت و ویژگی‌های مثبت و دستاوردهایتان فکر کنید. در این حالت انرژی و امیدتان افزایش می‌یابد و کمی از انرژی از دست رفته‌تان را دوباره به دست می‌آورید.
۱۲. بپذیرید که تغییر بعضی از چیزها به دست شما نیست
بعضی از انواع استرس اجتناب‌ناپذیرند. مثلا مرگ عزیزان یا بیماری‌های جدی و بلایای طبیعی از این دست هستند. در این موقعیت‌ها بهترین شیوه‌ی برخورد با استرس، قبول شرایط و پذیرش اوضاع است. پذیرش این مشکلات اصلا و ابدا کار ساده‌ای نیست، اما تلاش برای پذیرش، تنها کلید رهایی از فشار این دردهاست.
۱۳. سعی نکنید همه چیز را کنترل کنید
بعضی چیزها از عهده‌ی ما خارج است به خصوص رفتار دیگران. بعضی وقت‌ها با تمام وجود از کسی عصبانی می‌شویم، لج‌مان می‌گیرد یا حرص می‌خوریم. اما این کارها دردی را دوا نمی‌کنند. کنترل و مدیریت رفتار فرد مقابل در دست ما نیست. پس باید واکنش‌های خودمان را عوض کنیم.
۱۴. درس عبرت بگیرید
در تمام مشکلات و مسائل درس و گنجی نهفته است. این گنج همان «عبرت از اشتباهات» است. هر چیزی نکته‌ی مثبتی دارد که با تغییر نگرش، دست‌یابی به آن ممکن می‌شود.
۱۵. بخشودن را یاد بگیرید
قبول کنید که همه‌ی ما در جهانی زندگی می‌کنیم که کامل و بی‌نقص نیست. در این جهان، همه‌ی ما اشتباه می‌کنیم. سخت نگیرید، عصبانی نشوید و حس نفرت را کنار بگذارید. انرژی‌های منفی را با بخشش و گذشت شکست بدهید و به جهنم بفرستید.