تغذیه سالم یعنی انتخاب غذاهای متنوع از گروههای غذایی مختلف. برای تغذیه سالم مجبور نیستید یک رژیم محدود و سخت داشته باشید. تغذیه سالم یعنی ایجاد تغییراتی، که بتوانید برای همیشه آنها را پیروی کنید.
البته به این سادگیها که گفتیم نیست! و دریافت مواد مغذی مورد نیاز آسان نیست. چون ممکن است در روز چندین بار تنقلات مورد علاقهتان را بخورید و از دیگر گروههای غذایی غافل شوید و یا شاید هنگام گرسنگی هر چه دم دستتان باشد بخورید و به کیفیت چیزی که میخورید اصلاً اهمیت ندهید.
تغذیه سالم، نیازمند برنامهریزی و هدفگذاری برای مصرف متنوع گروههای مختلف غذایی است.
متاسفانه در دنیای امروز و با پیشرفت هرروزه ی بشر استفاده از تغذیه ناسالم رواج یافته و این موضوع باعث بیماری های مختلفی چون چاقی مفرط، نارسایی قلبی ، مشکلات مربوط به چربی خون و … شده است. تاثیر غذای سالم تنها بر جسم نمود پیدا نمی کند بلکه سلامتیِ روح انسان ها نیز به شیوه ی غذایی آن ها بستگی دارد. خوب است بدانید تا جسم و روح سالمی نداشته باشید نمی توانید زندگی خوبی در پیش داشته باشید به همین دلیل در این مقاله قصد داریم از اهمیت ویژه ی مصرف غذاهای سالم و تاثیر آن بر سلامتی افراد بگوییم.
غذای سالم شامل چه مواردی می شود:
تغذیه سالم تمامیِ گروه های غذایی مانند ( پروتئین سالم، کربوهیدرات سالم، ویتامین ها و چربی های سالم ) را در بر می گیرد. همه ی انسان ها در طول روز باید از تمامیِ گروه های غذایی که با روش درست پخته شده اند استفاده کنند و از مصرف غذاهای ناسالمی مانند انواع فست و فودها، مواد غذایی شیرین و …. نیز پرهیز کنند. همچنین مصرف پروتئین کافی در هر روز به سلامتی افراد کمک زیادی می کند.
تاثیر غذای سالم بر روح و روان آدمی:
مواد غذایی مختلف تاثیر متفاوتی بر روان انسان ها دارند؛ جالب است بدانید بسیاری از بیماری های روحی و روانی ناشی از مصرف مواد غذایی ناسالم است، امروزه به دلیل تولید بیش از اندازه ی غذاهای ناسالم و علاقه ی اکثر افراد حاضر در جامعه به این محصولات بیماری های روحی نیز بیش از پیش در حال افزایش است، علت این موضوع این است که هر ماده ی غذایی بعد از ورود به بدن در مغز واکنش شیمیایی مخصوص به خود را نشان می دهد، مواد غذایی چرب و پرکالری واکنش شیمیایی بدی داشته و در نتیجه منجر به بیماری های روحی مانند افسردگی می شوند، به همین دلیل توصیه پزشکان به جوامع، داشتن یک برنامه غذایی سالم برای ادامه حیاتشان است زیرا همه ی قسمت های زندگی انسان به نوع تغذیه اش وابسته است.
اصول یک تغذیه سالم و متعادل چیست؟
در تنظیم یک برنامه غذایی سالم، سه نکته زیر را در ذهن داشته باشید:
تعادل: یک رژیم غذایی متعادل (استفاده از حداقل تعداد واحدهای مورد نیاز از هر گروه غذایی) تضمین کننده دریافت مواد مغذی مورد نیاز است.
تنوع: طیف وسیعی از غذاهای متنوع را مصرف کنید. هیچ غذایی به تنهایی تأمین کننده مواد مغذی مورد نیازتان نیست. از هر گروه غذایی، انواع غذاهای متنوع را انتخاب کنید.
میانهروی: میانهروی در هر کاری کلید موفقیت است. پس با رعایت میانهروی در مصرف شیرینیجات، چربیها و نمکها میتوانید از همه غذاهای دلخواه خود بهرهمند شوید.
برای داشتن تغذیه سالم، در قدم اول باید بدانید، یک رژیم متعادل چیست! راهنماها و هرمهای غذایی مقدار واحدهای مورد نیاز از هر گروه غذایی را نشان میدهند اما بیشتر مردم در هر روز نیاز دارند به:
– شش تا یازده واحد از غلات:
توصیه: حداقل نصف غلات مورد نیازتان را از غلات سبوسدار (مانند نانهای سبوسدار، برنج قهوهای، ماکارونیهای سبوسدار …) انتخاب کنید. یک واحد غلات برابر است با یک برش ۳۰ گرمی از نانها (یک و نیم برش ده در ده نان سنگک = ۲ برش ده در ده نان تافتون = ۴ برش ده در ده نان لواش = یک و نیم عدد نان تست = ۱ برش ده در ده نان بربری) یا نصف لیوان برنج یا ماکارونی پخته.
– دو تا چهار واحد میوه:
یک واحد میوه برابر است با یک سیب، موز یا پرتقال متوسط، نصف لیوان قطعات میوه (به شکل پخته یا خام) یا سه چهارم لیوان آب میوه.
– سه تا پنج لیوان سبزیجات:
هر واحد سبزیجات شامل یک لیوان سبزیجات برگدار یا نصف لیوان سبزیجات دیگر (به شکل پخته یا خام)، یا سه چهارم لیوان آب سبزیجات است.
– دو تا سه واحد لبنیات کم چرب:
هر واحد لبنیات برابر است با یک لیوان ماست یا شیر یا یک و نیم قوطی کبریت پنیر.
– دو تا سه واحد غذای پروتئینی:
یک واحد غذای پروتئینی برابر است با شصت تا نود گرم گوشت قرمز بدون چربی یا گوشت مرغ یا ماهی، در ضمن نصف لیوان حبوبات پخته، یک تخم مرغ و دو قاشق غذاخوری کره بادام زمینی، معادل سی گرم گوشت بدون چربی به حساب میآیند.
فواید تغذیه سالم:
تغذیه سالم مزایای بلند مدتی دارد. برای کل بدن خوب است. مغز، قلب، استخوان ها، ذهن و تمام سیستم های متحد که در شرایط خوبی کار می کنند را سالم و خوب نگه می دارد. برخی از فواید بسیاری برای تغذیه سالم در زیر آورده شده است:
1. قلب سالم:
کم بودن سدیم، چربی ها و رژیم غذایی کلسترول برای قلب بهتر است. قلب را سالم نگه می دارد. چربی های اشباع شده و ترانس دار، عمدتاً در غذاهای سرخ شده، گوشت قرمز، مارگارین و غیره یافت می شوند و خطر مشکلات قلبی را افزایش می دهند.
رژیم غذایی که غنی از حبوبات، سبزیجات، میوه ها و محصولات لبنی کم چرب و کلسترول و کلسترول است، از قلب ما مراقبت می کند.
2. استخوان و دندان های سالم:
یک رژیم غنی از کلسیم، دندان ها را قوی نگه می دارد و مانع از دست رفتن استخوان می شود. ویتامین D به بدن ما در جذب کلسیم کمک می کند، بنابراین جذب کافی ویتامین D نیز ضروری است. محصولات لبنی کم چرب و غذاهای مغذی مانند آب میوه، غلات و غیره، منبع غنی کلسیم هستند.
3. مغز سالم:
گفته می شود که مغز، بدن را کنترل می کند. بنابراین بسیار مهم است که مغز عملکرد خوبی انجام دهد. تغذیه صحیح، جریان خون را به مغز بهبود می بخشد و سلول های مغز را محافظت می کند و کمک می کند که مناسب و تیز بماند. داشتن یک رژیم غذایی سالم و متعادل باعث می شود که سطح انرژی کافی به مغز ارائه شود تا مفیدتر باشد.
4. کنترل وزن:
در سیب، هویج، خیار و دیگر میوه ها و سبزیجات خام به جای چیپس ها، سیب زمینی سرخ کرده، شکلات و نوشابه می توانند به حفظ وزن خود در کنترل کمک کنند. تغذیه سالم، خطر چاقی، اختلال عملکرد تیروئید و بیماری های مشابه را کاهش می دهد.
5. انرژی:
چیزی که ما می خوریم، سوزانده می شود و به انرژی و چربی ها تبدیل می شود. از خوردن غذاهایی پرهیز کنید که شامل چربی های اضافه، شکر و کربو هیدرات ها (مانند نان سفید) برای کنترل نوسانات میزان قند خون هستند.
این کار به ما این امکان را می دهد که قند خون ثابت و میزان انرژی ثابت را نیز حفظ کنیم. وعده های غذایی اندک و مکرر نیز به حفظ سطح انرژی کمک می کنند و خوردن صبحانه سالم ما را در طول روز تقویت می کنند.
افزایش انرژی با داشتن تغذیه سالم و مناسب
6. استرس کم تر:
تغذیه سالم، ذهن و بدن سالم را پرورش می دهد و زمانی که ذهن و بدن به درستی کار می کنند، یک فضای بسیار کوچک برای استرس وجود دارد. حتی اگر استرس وجود داشته باشد، اسیدهای چرب امگا 3 می توانند به کمک بیایند. این اسیدها، بدن را در برابر نوسان در هورمون های استرس، مانند کورتیزول، محافظت می کند.
نشان داده شده است که چای سیاه، کورتیزول را بعد از رویدادهای استرس زا کاهش می دهد و باعث می شود که ما بهبود پیدا کنیم. ویتامین C و منیزیم، که در آجیل و اسفناج یافت می شوند، این هورمون ها را کاهش می دهند، در حالی که از سیستم ایمنی محافظت می کنند و استرس را در سطوح قابل مدیریت نگه می دارند.
7. عقب افتادن عوامل سالخوردگی و پیری:
غذاهایی که مقدار آب بالایی دارند، مانند میوه ها و سبزیجات، پوست را مرطوب، نرم و آبدار حفظ می کند. آن ها هم چنین حاوی آنتی اکسیدان هستند تا از آسیب سلول محافظت کنند و پوست را جوان تر نگه دارند. اسیدهای چرب امگا 3 که در ماهی یافت می شوند، پوست را تغذیه می کنند و ظاهر چین و چروک دار را کاهش می دهند.
8. سلامت کلی:
تغذیه سالم نیز تمامی اندام های بدن و تمام سیستم ها را به درستی حفظ می کند. سیستم ایمنی را بهبود می بخشد که به مبارزه با بیماری ها کمک می کند. این کار ما را پر انرژی و قدرتمند می کند.
9. زندگی طولانی:
قلب سالم، ذهن سالم، سطح پایین استرس، بدن مناسب، بیماری های کم تر – همه اینها باعث سلامتی و شادتر شدن زندگی ما می شوند. یکی از مزایای شگفت انگیز، داشتن و خوردن یک رژیم غذایی سالم است.
10. ذخیره پول:
در نهایت، غذاهای سالم مثل میوه ها، سبزیجات، آجیل و غیره کم تر از غذاهای سریع هستند که به بدن ما صدمه نمی زند. خوردن غذاهای سالم همچنین به معنی کاهش هزینه ها، مراجعه کم تر به پزشک و مصرف داروهای کم تر است، که همه آن ها به پس انداز کردن پول کمک می کنند.
11. اشتهای کم تر:
یک کاهش در سطح قند خون می تواند منجر به حالت ناسالم خوردن شود. پروتئین ها و کربو هیدرات ها به تثبیت میزان قند خون در بدن به منظور کنترل تغییرات سریع کمک می کنند.
زمانی که رژیم غذایی متعادلی را مصرف می کنید، اشتهای شما برای غذاهای ناسالم مانند غذاهای کم ارزش به تدریج کاهش خواهد یافت. این، به شما کمک می کند که سبک زندگی سالم و شایسته را حفظ کنید.
12. بهبود خلق و خو:
غذاهای غنی از کربوهیدرات به افزایش ترشح سروتونین کمک می کنند. سروتونین، یک ماده شیمیایی در مغز است که به بهبود حالت خلق و خو کمک می کند و چنانچه در بخش های قبلی سلامت نمناک گفتیم کربو هیدرات ها برای سلامت بدن بسیار خوب هستند، زیرا به کنترل سطح قند خون بدن کمک می کنند.
13. بهبود دانش:
هنگامی که رژیم غذایی متعادل و سالمی را دارید، شروع به تحقیق درباره غذاهای مختلف و روش های آماده سازی آن ها خواهید کرد و زمانی که یک تحقیق در این زمینه آغاز کردید، دانش در مورد غذاهای مختلف کسب می کنید.
بنابراین، اگر می خواهید در رژیم غذایی خود تغییری ایجاد کنید، گزینه های بیشتری در مورد آنچه باید بخورید، چه زمانی و با چه ترکیب، غذای شما را جالب تر می کند، خواهید داشت.
14. بدغذایی:
تغذیه غذاهای سالم به کودکان هرگز برای والدین آسان نبوده است. بزرگسالان نیز از خوردن غذای روزانه خسته می شوند. برای حفظ رژیم غذایی سالم، باید شروع به انتخاب غذاهای مختلف کنید. هنگامی که شروع به آزمایش غذا می کنید، به تدریج بهتر می خورید و از خوردن میوه ها و سبزیجات لذت می برید.
15. شکم صاف:
غذاهای کربنات دار و سدیم بیش از حد و یبوست می تواند منجر به شکم پر باد شود. رژیمی که مصرف سدیم و نوشابه های دارای گاز کربنات بالا را محدود می کند، می تواند منجر به شکم صاف تر شود.
16. لبخند سالم:
زمانی که غذاهای سالم را مصرف می کنید، دهان شما مشکلاتی نظیر درد دندان، تنفس بدبو و بیماری های لثه را کاهش خواهد داد. این کار به شما اجازه می دهد بدون هیچ نگرانی لبخند بزنید.
در کل بدن ما برای حفظ، بهبود و التیام خود به غذای سالم نیاز دارد. اگر غذا خوب باشد، فقط یک روش برای آسیب زدن به خودمان است، نتایج آن ممکن است به طور آنی نباشد، اما در دراز مدت، بسیار مشهود خواهد بود.
تغذیه سالم به ما کمک می کند احساس بهتری داشته باشیم، سالم بمانیم و بیشتر زندگی کنیم. بنابراین شروع به ایجاد تغییراتی در روشی که می خورید کنید و به سرعت متوجه تفاوت خواهید شد.